ürkiye’deki tarım, enerji, kimya, medikalda ve her şeyde ithalat oranının çok yüksek olduğunu kaydeden Prof. Dr. Ziya Burhanettin Güvenç, “Bunu tersine çevirmenin tek çözümü de her sektörde sağlıklı ekosistemi kurmaktan geçiyor” dedi.
Haber \ Büşra GÜNDÜZ
Süs Bitkileri Üreticileri Alt Birliği (SÜSBİR), süs bitkisi üreticileri için sektördeki birçok soruna çözüm üretmek amacıyla TİGEM’deki Garden A.Ş. yönetim binasında altına imza attığı yeni bir çalışmayı tanıttı. SÜSBİR Başkanı Ahmet Dündar, İl Gıda Tarım ve Hayvancılık Müdürü Suat Parıldar ve MARKA Yalova Temsilcisinin de katılımıyla yapılan toplantıya, sektör içerisindeki bulunan üreticiler katıldı. Toplantıya konuk olarak eski Çankaya Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Ziya Burhanettin Güvenç de iştirak etti. Toplantıda konuşan Dündar, “Toplantımızın öncelikle amacı Burhannettin Hocamızla birlikte başlatmış olduğumuz bir çalışma. Bundan sonraki süreçte sektörün sorunlarını, arazi ve finansman sorunlarını, pazarlama ve kalifiye eleman sorununa yapılacak çözüm getirebilmek amacıyla bir çalışma başlattık. Süs bitkileri internet satış portalının değerlendirilmesini istiyoruz. SÜSBİR’den talep ve önerilerinizi de dinlemek istiyoruz. Öncelikli gündemimiz hocamızın yapacağı çalışmalar. Biz kendisiyle Ankara’da 3 defa görüştük. Kendisi sahada da bir fiil çalışıyor” dedi.
Çok seslilikle değil tek seslilik..
SÜSBİR Başkan Yardımcısı Savaş Akçan ise, sorunlara tek sesten çözüm üretilmesi gerektiğini savunarak, “2 seneye yakın bir süredir bir çalışma yaptık. Sektörün yol haritasını çıkarttık ve stratejik bir eylem planı hazırladık. Bu program kapsamında var olan konular içerisinde kümeleşme vardı. Bu stratejik planı ve sorunlarımız bir profesörle sektöre özel olarak masaya yatıralım istedik. Çok seslilikle değil tek seslilikle sorunlarımızı dillendirmek istedik. Yapılacak çalışma ile sektörümüzün istediği ve gelmesini amaçladığımız noktaya gelebilmesi için neler yapılması gerektiği ortaya çıkarılacak. Esiklerimiz nelerdir, daha fazla iletişimini nasıl geliştiririz ve bir sinerji yaratabiliriz diye böyle bir çalışma yaptık” diye konuştu.
Kümelenme modeli..
Yapılan çalışmalarla ilgili değerlendirmelerde bulunan Prof. Dr. Burhanettin Ziya Güvenç, şunları kaydetti: “Ankara’da SÜSBİR yönetim kurulu ile çoğu kez bir araya geldik. Sürdürülebilir bir yol haritası için sahada kapsamlı verim alınması gerekiyor. Kısa, orta ve uzun vadeli planlamalar bizi daha doğru yöne yönlendirecektir. Biz böyle bir çalışmayı başka bir sektör için ilk defa 2007 yılında Ankara’da yaptık. O sektörde böyle bir kümelenme yapılmasının zaruri olduğunu firmalara bir yıl boyunca anlatmakla zaman geçti. Dünyada bu tür çalışmaya gerek var mı, yok mu diye sorarsanız; Hollanda süs bitkileri sektöründe dünyanın en güçlü kümesine sahip. Almanya ise, Avrupa’da en çok kümeye sahip bir ülke. Bu ülkelerdeki her kümede bin 500 firma var. Üçlü sarmal denilen bir model bu. Kamu, sektör ve finans sağlayıcılar. Bu üçlü sarmal modeli ile onlar 50 yılda kuzu sarması gibi olmuşlar ama biz bir türlü olamıyoruz. Herkes farklı tarafa çekiyor. Bu sektörel kümelenme dediğimiz olay, Türkiye’de bu kültürü yaymak için 10 yıldır uğraşıyorum. Sağlıklı ekosistemi oluşturmak oldukça önemli. Tohum ve soğan kullanıyorsunuz. Bunlar mükemmel bir tasarım ama sektörel ekosistemde eksiksiz çalışırsanız dünya markası o zaman çıkar. Kümelenme modelinin hayata geçirilememesi durumunda firmalar ve üreticiler tek tek batar. Kader birliği yaparak geleceği birlikte kurma hayalini konuşmaya başladığınızda, ortak proje yazmaya başladığınızda kümelenme kültürü başlıyor. Bugün herkes nasıl çalışıyorsa yarın da aynı şekilde çalışmaya devam edecek ancak bu kafayla devam edilirse sırayla herkes batacak. Bu kaçınılmaz bir son. Ama işbirliği yaparak, birbirimize güvenerek, iş ahlakını özümseyerek, bu işletmeyi torunlarımıza nasıl aktarabiliriz demeye başladığımızda kümelenme serüveni başlıyor. Yoksa bunları bir araya getirip koyduğunuzda bu yığın oluyor. Kümelenme olmuyor. Bu hayırlı virüsü ömrüm yettiğince ülke geneline yaymaya devam edeceğim.”
‘İthalat ihracatı geçmiş’.. Yapılan çalışmalara yönelik kısa vadede elde edilen verilerden söz eden Güvenç, şunları aktardı: “SÜSBİR için; 2012 ile 2016 yıllarını kıyaslayan bir tablo var. İthalat-ihracatta artı 30 milyon dolardasınız. Yani cari açığı kapatmak yönünde katkı yapıyorsunuz. 4 sene sonra bu rakam eksi 30 milyon dolar olmuş. Yani cari açığa katkı yapan bir sektöre dönüşmüş. Bir gerçek var ki ithalat ihracatı geçmiş. Bu anlayışı değiştirmek zorundayız. Sadece sizin gibi sektörü değil Türkiye’deki tarım, enerji, kimya, medikalda ve her şeyde ithalat oranı çok yüksek. Onun için Türkiye’nin 40 milyar dolar cari açığı var. Bunu tersine çevirmenin tek çözümü de her sektörde sağlıklı ekosistemi kurmaktan geçiyor. Sadece araziyi almak, bir araya gelmek yetmez. Birbirinize selam vereceksiniz, birbirinizi kırmayacaksınız. Hiç kimse kimseye kazık atmayacak. Hiç kimse kimsenin bu coğrafyada rakibi değil. Bu coğrafyada siz 200 firmayı rakip olarak görüyorsunuz, bu doğru değil. Gerçek rakipleriniz Hollanda’da, Almanya’da. Bunun farkında varmanız gerekiyor. Amerika’da 3 bin 500 kümelenme modeli var. Ağaç işlerinden tutun havacılığa kadar. AB üyelerinde 2 bin tane var. Japonya’da 300, Kanada’da 200, Tayvan’da 100 tane var. Türkiye’de ise, 2000 yılından beri Ankara’da 6 küme oluşturabildik. Yapılacak çalışma ile tüm verileri birleştireceğiz.”
